Lúa đông xuân được mùa, được giá

Năng suất đạt cao

Cục Trồng trọt cho biết, vụ lúa đông xuân 2020 – 2021 tại các tỉnh phía bắc gieo cấy gần 1,1 triệu héc-ta, giảm khoảng 12 nghìn héc-ta so với vụ đông xuân trước. Diện tích gieo cấy giảm do một số địa phương chuyển đổi sang các loại cây rau màu và mục đích phi nông nghiệp. Mặc dù vậy, do vụ lúa này thời tiết tương đối thuận lợi, chi phí sản xuất giảm, nhiều nơi áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất cho nên năng suất, sản lượng và lợi nhuận tăng cao. Theo Cục trưởng Trồng trọt Nguyễn Như Cường, qua đánh giá, năng suất lúa vụ đông xuân năm nay ở phía bắc ước đạt khoảng 63,6 tạ/ha, tăng 1 tạ/ha so với vụ đông xuân trước; sản lượng ước đạt 6,9 triệu tấn, tăng khoảng 34 nghìn tấn. Trong đó, các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ năng suất trung bình ước đạt 64,2 tạ/ha (tăng gần 2 tạ/ha so với năm trước); vùng đồng bằng sông Hồng ước đạt 65,9 tạ/ha (tăng 0,4 tạ/ha); các tỉnh vùng trung du và miền núi phía bắc năng suất trung bình ước đạt 58,3 tạ/ha (tăng 1 tạ/ha).

Chi cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hải Dương Lương Thị Kiểm cho biết: “Vụ đông xuân 2020 – 2021, trên địa bàn gieo cấy hơn 55.700 ha lúa. Bà con nông dân trên địa bàn đang tập trung thu hoạch những diện tích lúa chín để chuẩn bị gieo cấy lúa vụ mùa; dự kiến đến giữa tháng 6, nhân dân trong tỉnh sẽ thu hoạch xong lúa vụ đông xuân với năng suất ước đạt khoảng 65 tạ/ha (cao hơn vụ đông xuân trước gần 1 tạ/ha”. Theo  UBND tỉnh Thanh Hóa, vụ lúa đông xuân 2020 – 2021 trên địa bàn được mùa toàn diện. Với diện tích gieo trồng trong vụ đông xuân là hơn 195.000 ha cây trồng các loại, trong đó hơn 115 nghìn ha lúa. Ðến nay, nhân dân đã cơ bản thu hoạch xong diện tích lúa đông xuân, năng suất ước đạt 66,5 tạ/ha, cao hơn so với cùng kỳ gần 3 tạ/ha. Giá lúa cũng tăng cao (có thời điểm từ 6.800 đến 7.200 đồng/kg) cộng với chi phí thuốc bảo vệ thực vật giảm, thời tiết thuận lợi cho nên vụ đông xuân này mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Dồn lực cho vụ hè thu, mùa

Nhằm bảo đảm sản xuất vụ lúa hè thu, mùa trong điều kiện dịch Covid-19 đang diễn ra phức tạp, các địa phương đang chủ động các giải pháp để vừa sản xuất trong khung thời vụ tốt nhất, vừa bảo đảm an ninh lương thực, ổn định phát triển kinh tế, xã hội. Theo Chi cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hải Dương Lương Thị Kiểm, vụ mùa 2021 trên địa bàn dự kiến gieo cấy 55.250 ha lúa, phấn đấu năng suất 57 tạ/ha, sản lượng 315 nghìn tấn. Ðể vụ sản xuất thắng lợi, ngành nông nghiệp tỉnh đề nghị các địa phương chuẩn bị giống đủ số lượng, bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu về thời vụ; tranh thủ làm đất ngay sau thu hoạch, đẩy mạnh cơ giới hóa khâu làm đất; tăng sử dụng các giống lúa có năng suất cao, chất lượng tốt, chống chịu sâu, bệnh để tăng năng suất; chủ động bảo đảm đủ nước cho làm đất, gieo cấy; không để úng, hạn xảy ra; xử lý hiệu quả tình huống bơm tiêu úng lúa mới cấy đầu vụ mùa và úng muộn lúc lúa sắp thu hoạch.

Theo kế hoạch, vụ hè thu, vụ mùa 2021, các tỉnh phía bắc dự kiến gieo cấy hơn 1,2 triệu héc-ta lúa, giảm khoảng 7.000 ha so với năm 2020. Năng suất trung bình dự kiến đạt 51,8 tạ/ha, sản lượng ước đạt khoảng 6,3 triệu tấn, tăng khoảng 4.000 tấn so với vụ lúa hè thu, vụ mùa 2020. Ðể thực hiện được mục tiêu đó, Cục Trồng trọt cho rằng, các địa phương cần xây dựng đề án, kế hoạch bố trí cơ cấu trà lúa sớm trong khung thời vụ tốt nhất; bảo đảm vật tư đầu vào không để thiếu giống, phân bón khi vào thời vụ; bố trí hợp lý sử dụng đủ nhân lực làm đất và gieo cấy kịp thời vụ. Ngoài ra, các cơ quan chuyên môn cũng lưu ý, vụ hè thu, mùa ở phía bắc thường gặp thời tiết không thuận lợi như mưa ngập úng hoặc hạn hán đe dọa đến sản xuất. Theo dự báo, vùng miền núi phía bắc, Bắc Trung Bộ trong vụ hè thu, mùa này có thể xảy ra hạn hán cục bộ ở những vùng có công trình thủy lợi nhỏ hoặc cuối công trình thủy lợi. Do đó, với những nơi nguy cơ thiếu nước, ngành chức năng cần nắm thông tin trước để có những chỉ đạo giãn, dừng sản xuất hay chuyển đổi sang cây trồng cạn có hiệu quả cao hơn. Cùng với đó, những vùng thấp trũng khu vực đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ cần lưu ý sẵn sàng các phương án tiêu úng khi có mưa lớn xảy ra.

Cục Trồng trọt cho biết, bên cạnh năng suất, sản lượng tăng cao, vụ đông xuân 2020-2021 ở các tỉnh phía bắc có sự chuyển dịch tích cực về cơ cấu giống lúa. Trong đó, lúa chất lượng đạt khoảng 534.000 ha, chiếm 49,2% diện tích gieo cấy, tăng khoảng 34.000 ha so với năm trước. Vùng đồng bằng sông Hồng có tỷ lệ lúa chất lượng cao nhất, chiếm 58,9% diện tích gieo cấy. Diện tích gieo cấy lúa lai đạt 256.000 ha, chiếm 23,6% diện tích lúa gieo cấy.

Bài và ảnh: NGUYÊN PHÚC