Bước tiến mới đa dạng hóa sản phẩm chứng khoán phái sinh
Sản phẩm mới trên thị trường chứng khoán phái sinh là ‘hợp đồng tương lai’ trái phiếu chính phủ (HĐTL TPCP) có kỳ hạn 10 năm, mới được cơ quan quản lý và đơn vị vận hành thị trường đưa vào giao dịch. Đây là một bước tiến mới đa dạng hóa sản phẩm trên thị trường chứng khoán phái sinh, đáp ứng nhu cầu của công chúng đầu tư, góp phần nâng cao hiệu quả phòng vệ rủi ro cho thị trường chứng khoán cơ sở.
Đại diện Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), cho biết, sản phẩm mới là HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm, đã được đưa vào giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh kể từ ngày 28/6/2021. Đây là sản phẩm phái sinh thứ 3 đã được đưa vào giao dịch kể từ khi thi trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đi vào vận hành (từ năm 2017), sau 2 sản phẩm đầu tiên là HĐTL chỉ số VN30 và HĐTL TPCP kỳ hạn 5 năm.
Cơ quan quản lý, đơn vị vận hành, cũng như các chuyên gia chứng khoán đều kỳ vọng rằng, HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh, ngoài đáp ứng nhu cầu đầu tư của công chúng, sẽ góp phần tích cực giúp cho việc phòng vệ rủi ro hiệu quả hơn trên thị trường TPCP. Lý do, bởi sản phẩm HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm có tài sản cơ sở chính là TPCP giả định có kỳ hạn 10 năm, với mệnh giá 100.000 đồng, lãi suất danh nghĩa 5,0%/năm, trả lãi định kỳ cuối kỳ 12 tháng/lần, trả gốc một lần khi đáo hạn.
Mô phỏng chỉ số giao dịch chứng khoán phái sinh. Ảnh minh họa
Việc lựa chọn trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm trên thị trường TPCP để xây dựng sản phẩm HĐTL TPCP giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh, đã được đơn vị vận hành và cơ quan quản lý cân nhắc, tính toán kỹ, dựa trên tính thanh khoản, cũng như tỷ trọng của loại trái phiếu kỳ hạn này trong cơ cấu kỳ hạn trái phiếu phát hành trên thị trường giao ngay. Đại diện của HNX, cho biết, TPCP kỳ hạn 10 năm không chỉ chiếm tỷ trọng lớn về mặt khối lượng phát hành (trong các trái phiếu kỳ hạn phát hành dài) trên thị trường TPCP sơ cấp, mà còn chiếm tỷ trọng lớn cả về khối lượng giao dịch trên thị trường TPCP thứ cấp.
Thực tế ban đầu giao dịch đã cho thấy, HĐTL TPCP kỳ han 10 năm không chỉ đáp ứng nhu cầu đầu tư của các nhà đầu tư tổ chức, mà còn thu hút được các nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp quan tâm. Số liệu tổng hợp phiên giao dịch đầu tiên của sản phẩm HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm (ngày 28/6/2021), trên thị trường chứng khoán phái sinh, do HNX công bố, cho thấy, có 3 mã hợp đồng là GB10F2109, GB10F2112, và GB10F2203 đã được đưa vào giao dịch. Trong đó, mã hợp đồng GB10F2109 đáo hạn vào tháng 9/2021, đã nhận được sự quan tâm khá đông của công chúng đầu tư, với khối lượng giao dịch đạt 410 hợp đồng được giao dịch. Tính chung chỉ riêng trong phiên giao dịch đầu tiên, đã có tổng cộng 147.398 HĐTL TPCP kỳ hạn 10 năm đã được các nhà đầu tư giao dịch.
Nhìn lại thị trường chứng khoán phái sinh sau gần 4 năm đi vào hoạt động (từ ngày 10/8/2017), đến nay, đã có sự tăng trưởng vượt bậc về quy mô và thanh khoản. Khối lượng giao dịch trung bình từ 10.954 hợp đồng/phiên năm 2017, đã tăng lên 158.390 hợp đồng/phiên trong năm 2020, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức tham gia. Thị trường chứng khoán phái sinh đã ngày càng khẳng định mạnh mẽ vai trò là một công cụ phòng ngừa rủi ro, là kênh đầu tư hiệu quả cho các nhà đầu tư, góp phần tích cực vào sự ổn định và phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam. Các hệ thống giao dịch, hệ thống thanh toán bù trừ, cũng như các công ty chứng khoán thành viên đã có đủ năng lực đảm bảo vận hành thị trường chứng khoán phái sinh hiệu quả, an toàn, thông suốt.
Ngọc Quỳnh