Cúc hoa – nguyên liệu chính của nhiều bài thuốc dân gian
Tác dụng của cúc hoa
Cúc hoa chứa carotenoid, tinh dầu, sesquiterpen, flavonoid, các acid amin và một số thành phần khác. Hạt chứa 15,8 % dầu béo. Hoa cúc có tác dụng hạ sốt giảm đau chống viêm kháng khuẩn, giãn mạch hạ huyết áp.
Cúc hoa là vị thuốc chủ trị: Phát tán phong nhiệt, thanh can minh mục, thanh nhiệt giải độc; trị cảm mạo phong nhiệt, đau đầu, tổn thương động mạch đốt sống thân nên gây thiểu năng tuần hoàn não, đau đầu hoa mắt, chóng mặt, ù tai (huyễn vững), viêm kết mạc mắt (sung huyết mắt đỏ), mụn nhọt lở ngứa.
Liều dùng, cách dùng: 6 – 15g; có thể nấu, pha hãm, ngâm ướp hoặc chưng hầm.
Món ăn thuốc từ cúc hoa
Cháo cúc hoa
Cúc hoa 15g, gạo tẻ 100g. Cúc hoa tán mịn, gạo tẻ nấu cháo. Khi cháo được cho bột mịn cúc hoa khuấy đều cho sôi, thêm chút đường, cho ăn sáng và tối. Dùng cho người tăng huyết áp, liệt nửa người, đau đầu chóng mặt (trúng phong, huyễn vững).
Cháo cúc hoa mẫu đơn bì ý dĩ
Cúc hoa 30g, mẫu đơn bì 15g, ý dĩ nhân 30g. Đem cúc hoa và mẫu đơn nấu lấy nước, dùng nước này nấu với ý dĩ thành cháo. Chia làm 2 lần, ăn trong ngày (sáng, chiều). Dùng mỗi đợt 3 – 5 ngày, áp dụng các trường hợp mụn nhọt, lở ngứa.
Cháo cúc hoa thạch thảo quyết minh
Cúc hoa 6g, thảo quyết minh 10g, thạch quyết minh 10g, gạo tẻ 60g. Đem thạch quyết minh đun trước 30 phút, cho các dược liệu vào, sắc lấy nước, lấy nước sắc nấu với gạo thành cháo. Ngày 1 lần, đợt dùng 7 – 10 ngày. Dùng cho các trường hợp đau nhức đầu, đau dây thần kinh tam thoa (dây thần kinh V), ù tai, hoa mắt, chóng mặt.
Cúc hoa trà
Cúc hoa 6g, hoàng cầm 2g, trà xanh 3g, cho nước sôi hãm uống như nước chè. Đợt dùng 3 – 5 ngày. Dùng cho người bị ù tai, điếc tai cấp tính do phong tà hoặc do can hoả vượng, can dương thịnh, hoặc do khí trệ huyết ứ gây ra.
Nước sắc cúc hoa huyền sâm mạch đông
Cúc hoa 10g, huyền sâm 15g, mạch động 15g, cát cánh 3g, mật ong 30ml. Đem 4 dược liệu nấu lấy nước, hoà với mật ong, uống trong ngày thay nước trà. Dùng cho các trường hợp cảm mạo do táo nhiệt vào mùa thu khô hanh (sốt nóng, khô miệng, khát nước…).
Hạ Vy-t.h